Thermocouple Nedir?

Termokupllar ve Termorezistanslar ile ilgili Genel Bilgiler
Sıcaklık ölçümleri endüstürüde giderek artan bir proses bilgisi haline gelmiştir,Sıcaklık fizik ile ilgili temel konulardan biridir.Proseslerde bir çok fiziksel özellikleri etkileyen bir parametre olduğu için ölçülmesi ve kontrol edilmesi gereken önemli bir değişkendir.Sıcaklığın ölçülebilmesi için bir çok yöntem vardır.Bunlar içinde en yaygın olarak kullanılanı termokupllardır.Termokupllarla -200ºC.--- +2000ºC. kadar ölçüm yapılabilir.
Termokupl iki farklı metal alaşımın (termoçift ) birer uçlarının birbirine kaynatılması ile oluşturulan basit ama kullanışlı bir sıcaklık ölçüm elamanıdır.Kaynak noktası sıcak nokta ,diğer açık iki uçları ise soğuk nokta olarak adlandırılır.Termokupl olayı sıçak nokta ile soğuk nokta arasındaki sıcaklık farkından meydana gelir.Bu sıcaklık farkına orantılı soğuk nokta uçlarında mV değerinde gerilim meydana gelir. Dolayısıyla ile soğuk noktanın sıcaklığı önemlidir. sıcak nokta değiştirilmeden soğuk nokta sıcaklığı değiştirildiğinde farklı sıcaklıklar okunaçaktır.sıcaklık mV tablolarındaki standardizasyonu sağlamak amacı ile ölçülen sıcaklık karşılığı mV değerleri soğuk noktanın 0ºC 'de tutulması ile elde edilmiş değerlerdir. Termokupllar ( termoçiftler ) endüstride çok çeşitli uygulamalar ve şartlar için kullanılır dolayısıyla termoçiftler prosese direk olarak daldırılamazlar,bunun iki ana nedeni vardır ,birincisi erimiş metal içinde termo çiftler eriin dışında kalan soğuk nokta hemen dalmış kısımda sıçak nokta şeklini alması ve hatalı ölçüme neden olmasıdır, ikinci neden ise bu prosesler mekanik darbeler,fiziksel ve imyasal aşındırıcı özellikler göz önüne alındığında belli koruyucu kılıfların içine konularak pazarlanır,ayrıca ortam şartlarının yanında sıcaklık limitleri koruyucu kılıf ve izalator secimini özel kılar , her termocift her sıçaklıkta kullanılmaz bunun için uluslar arası bir standart oluşturulmuştur. DIN43710 ve IEC 584 göre en çok kullanılan standart termokupl eleman teli çeşitleri şöyledir:

Cu-Const (CuNi) Bakır -Konstantan -200 ~ + 300ºC

Fe-Const (Cu-Ni ) Demir-Konstantan -200 ~ + 800ºC

Cr-Al Kromel-Alümel -200 ~ + 1200ºC

NiCr-Ni Nikelkrom-Nikel -200 ~ + 1200ºC

Nikrosil-Nisil Nikelkrom silikon-Nikelsilikon Mağnezyum - 0 ~ + 1200ºC

Pt%10Rh-Pt Platin Rodyum-Platin (%10) - 0 ~ + 1500ºC

Pt%18Rh-Pt Platin Rodyum-Platin (%18) - 0 ~ + 1800ºC

Yukarıdaki sıcaklık bölgelerinde sürekli çalışabilmek için tel kalınlıkları ihmal edilmemelidir.