CHECKWEIGHER NASIL ÇALIŞIR?
Yasal standartlar paket ağırlıklarının ortalama değerinin etiket değerine eşit ve bu değerden yüksek olması gerektiğini ifade eder ve hiçbir tek paket ağırlığı aşırı bir şekilde etiket değerinden büyük ya da küçük olamaz. Bu yasal gereklilikleri karşılayabilmek ve verimli bir paketleme işlemi yapabilmek için CheckWeigher operatörlerinin ve şeflerinin hareketli tartımın prensiplerini ve istatistiksel paket ağırlık kontrolünü anlamaları gerekmektedir. Bu bilgileri uygulamakşirketlerin olması gerekenden hafif ya da ağır paket problemlerini azaltmaları anlamınagelecektir.
VERİLERİN İSTATİSTİKSEL ANALİZİ:
Bir ürünün dolumu, rüzgar akımları, voltaj yükselmeleri, nemlilik, ürün yoğunluğunun değişimi ve dolum işleminde bulunan cihazların mekanik etkileri gibi
yüzlerce rasgele olaya bağlıdır. Bu rasgele durumlardan her dolumun eşit ağırlıkta olması her zaman başarılamaz. Her bir ağırlık değeri bir paketten diğerine hafifçe değişim gösterir ve dolumu etkileyen olaylar tamamen rasgeledir ve olma ihtimalleri eşittir, ağırlık Standart Dağılım
yasalarını takip edecek ve Normal Dağılım olarak adlandırılacaktır.
Grafik 0–1 Normal Dağılım
Normal dağılımı tanımlamak ve anlamak için istatistikte 2 terim bulunmaktadır; Averaj ya da Ortalama ve Standart Sapmadır. Ortalama μ ile gösterilerek (Mu) şeklinde telaffuz edilir. Standart sapma ise σ ile gösterilir ve Sigma diye telaffuz edilir.2 Numaralı grafik aynı ortalama değerli 2 farklı çan eğrisini göstermektedir.
Ortalama ya da averaj, tüm değerlerin toplamının bu değerlerin sayısına bölümüne eşittir. Ortalama değer, basitçe 65 kg toplam ağırlık değeri olan 5 adet örnek için
olarak bulunacaktır. Ortalama değer paketin etiketinin üzerindeki değer ile karşılaştırıldığında bu değerin çok hafif üzerinde olur. Eğer ortalama hedef değerinde ya da üzerinde ise firma yasal ürünler üretiyordur, değil mi? Olmasa da olur çünkü kendi kendine çıkarılan ortalama değer geçerli değildir.
Örnek:5 farklı kutunun 2,8,10,20,25 kg ağırlıklarında olduğunu farz edin. Ortalama değer 13 olur. Farz edelim etiketlenen ağırlık değeri 10 kg ve hedef değer 11 kg olsun.13 kg’lık ortalama değere göre üretim, hedefin ve yasal gerekliliklerin üzerindedir. Fakat örnekte verildiği üzere teker teker paket ağırlıklarına bakılması durumunda 2 adet kutunun hedefin oldukça altında olduğu, 1 adet kutunun hedefte olduğu ve 2 tanesinin de hedeften çok fazla olduğu görülür.
Grafik 0–2 İki Farklı Normal Dağılım
Her bir paketin ortalama değerden ne kadar daha uzakta olduğunu anlatmamızın bir yolunu bulmamız gerekmektedir. Bir başka deyişle verilerin dağılımı nedir.Stanadart Sapma normal olarak dağılmış bir grubun ortalamasından olan veri dağılımını(Farkı) ifade eder. 0-2 numaralı grafikte 2 farklı eğrinin aynı ortalama değere sahip olduğu görülmektedir ancak standart sapmaları farklıdır. Geniş olan eğri dar olana göre daha büyük bir standart sapmaya sahiptir. Grafik 0-1 deki eğrinin ortalama değerinin iki tarafındaki μ +1σ ve μ - 1σ ile etiketlenmiş çizgilere bakın. Bu çizgilerden bütün verilerin %68’inin Ortalama Artı 1 Standart sapma ile Ortalama eksi 1 Standart Sapma değerleri arasında olduğunu anlarız. Bu çizgiler standart sapma değişirse yer değiştirecektir fakat onlar arasındaki yüzde sabit kalacaktır.
Yukarıdaki kutu örneğimize geri dönersek Standart Sapmamız 6.3kg. ve ortalamamız da 13 kg. dır.Grafik 0-1 ‘den edindiğimiz bilgiye göre bütün kutuların %68 inin 3,2 kg. ile 22.8 kg. arasında olduğudur.Çok iyi bir değer değildir ve kutuların sadece %68’idir. Eğer kutuların %95’inin aralığını öğrenmek istediğimizi varsayalım. Tanımı kullanarak ağırlıkların %95 ‘inin - 5.6kg ile 31,6 kg. arasında olduğundan emin oluruz. Bu istatistik Grafik 0-2 deki daha küçük olan eğri ile ifade edilmesi daha doğru olacaktır. Varsayalım ki yeni bir dolum makinesi ile yeni ortalamamız yine 13 kg. ve standart sapmamız ise 1 kg olsun. Bu paketlerin %95’i 11 ile 15 kg arasında olacaktır ve bu daha küçük bir aralığa denk gelecektir. Bu aralığın ise grafik 0-2’de daha uzun olarak gösterilen eğri ile ifade edilmesi doğrudur.
Üretimde ürün ağırlığının standart sapmasına büyük oranda dolum makinesinin karakteristiği belirler. Kontrollü tartımın ve SQC’nin bir amacı da, çan eğrisinin(Standart Sapma İle Belirlenen Eğri) yüzde değerinin yasal sınırların üzerine çıkması gibi durumlarda ortalama değeri artırılarak dolum prosesinin kontrol
edilebilmesi için değerlerin ortalamasının ve standart sapmasını belirlemektir